Žuta mrlja ili makula je vrlo malo područje koje se nalazi u centralnom delu retine (mrežnjače) koja je odgovorna za vidnu oštrinu i razlikovanje boja.
Veći deo nutrašnjosti oka je ispunjen staklastim telom, želatinozna supstanca nalik gelu koja ispunjava unutrašnjost oka. Staklasto telo sadrži milione finih vlakana koji su vezani za površinu retine (mrežnjače). Kako starimo, staklasto telo polako postaje tečnije i povlači se od površine mrežnjače (likvefakcija/sinereza). Taj prostor se ispunjava vodom i to je normalan proces koji u većini slučajeva ne prouzrokuje nikakve simptome. Neki pacijenti mogu imati ocećaj „paučine“ ili mrlja koje se čini da plutaju u oku, odnosno vidnom polju.
U nekim slučajevima na površini makule zaostane tanak sloj staklastog tela koji prerasta u tanak “ožiljak” ili membranu i dovodi do zamućenja vida i otežanog obavljanja svakodnevnih životnih funkcija. Membrana može postepeno da se kontrahuje – skvrčava i da dovede do nastanka rupture makule – žute mrlje.
Simptomi mogu biti manje ili više izraženi i mogu se javiti na jednom ili oba oka:
- Zamućen vid;
- Izobličen ili talasast vid;
- Pojava krivljenja slike;
- Siva ili oblačna oblast u centralnom vidu;
- Crna tačka u centralnom vidu.
Kliničkim pregledom na široku zenicu i primenom OCT-a (optičke kohernetne tomografije) koja služi kako za potvrdu dijagnoze tako i za praćenje rasta i kontrakcije epiretinalne membrane.
Ukoliko su simptomi teži i ometaju svakodnevnu životnu aktivnost, oftalmolog može preporučiti operaciju – vitrektomiju za odstranjivanje i uklanjanje membrane. Operacija se izvodi pod lokalnom anastezijom.
Kao i kod svih hirurških procedura, postoje moguće komplikacije i neželjeni efekti u koje spada krvarenje, odlubljivanje retine – ablacija i povećanje očnog pritiska. Međutim ove komplikacije se javljaju u veoma malom procentu slučajeva. Pacijenti koji prethodno nisu operisali kataraktu, mogu imati ubrzan razvoj katarakte nakon operacije tako da se veoma često rade kombinovane hirurške metode uklanjanja katarakte i odstranjivanje epiretinalne membrane (fako-vitrektomija).
Ako se ne leči membrana može prouzrokovati trajno oštećenje žute mrlje – makule, a vidna oštrina i nakon operativnog zahvata se može samo delimično popraviti.
